ALFA-FETOPROTEİN (AMNİON MAYESİ)
Nümunə növü: Amnion mayesi
Nümunə qabı: Gelsiz düz sınaq şüşəsi
Nümunə miqdarı: 200 μL
Nümunənin alınma qaydası: Nümunə müalicə həkimi tərəfindən götürülməli və ikinci trimestr skrininq testi anket forması ilə birgə göndərilməlidir
İş prinsipi: MEIA
Referens: Laboratoriya ilə əlaqə saxlamaq lazımdır
İstifadəsi: Serumda AFP səviyyəsi yüksək çıxan hamilələrdə döldəki nevroloji qüsurların diaqnostikası üçün istifadə olunur. Skrininq testdir, nəticənin neqativ çıxması döldə nevroloji qüsurların olmasını inkar etmir. Pozitiv nəticələr asetilxolinesteraza və fetal hemoqlobinin təyini ilə təsdiqlənməlidir. Nəzərə almaq lazımdır ki, amnion mayesində AFP-nin təyini zamanı fetal qan kontaminasiyası olarsa, yalançı pozitivlik ehtimalı arta bilər. Həmçinin bir sıra xoşxassəli hallarda da yalançı yüksək nəticələr əldə oluna bilər
ALFA-FETOPROTEİN (HAMİLƏLİK)
Nümunə növü: Serum
Nümunə qabı: Qırmızı qapaqlı sınaq şüşəsi
Nümunə miqdarı: 500 μL
Nümunənin alınma qaydası: Nümunənin hamiləliyin 15-19-cu həftələrində alınması daha məqsədəuyğundur. 15-21 həftəlik hamiləliklər zamanı MoM dəyəri verilə bilər. Riskin qiymətləndirilməsi üçün ikinci trimestr skrininq testi anket forması doldurulmalıdır
İş prinsipi: MEIA
Referens: Nəticədə göstərilir
İstifadəsi: Döldəki nevroloji qüsurları təyin etmək üçün prenatal skrininq testidir. Bəzi yanaşmalara görə I trimestr skrininq testindən sonra II trimestrdə yalnız AFP-nin müayinəsi kifayətdir. Bu xəstələrdə AFP MoM dəyəri və NTD üçün hesablanan risk nəticədə bildirilir. Həmçinin yaş və AFP səviyyəsinə görə hesablanan Down sindromu riski də nəticədə yer alır
BİRİNCİ TRİMESTR SKRİNİNQ TESTİ
Sinonim: İkili skrininq testi
Nümunə növü: Serum
Nümunə qabı: Qırmızı qapaqlı sınaq şüşəsi
Nümunə miqdarı: 500 μL
Test tərkibi: Sərbəst β-hCG, PAPP-A və USG ilə əldə olunan nuchal translucency (NT) ölçülməsi istifadə olunaraq trisomiya 21-in (Daun) riskinin kəmiyyətcə təyini
Nümunənin alınma qaydası: Hamiləliyin 11-14-cü həftələri arasında nümunə alınmalıdır. Birinci tremestr skrininq testindəki risk hesablamalarında istifadə olunacaq məlumatların düzgünlüyü çox əhəmiyyətlidir. Riskin hesablaması üçün lazım olan məlumatlar aşağıdakılardır:
- Doğum tarixi,
- Hamilə qaldığı vaxtdakı bədən çəkisi,
- Son mensturasiya tarixi,
- Sonuncu ultrasəs müayinəsinin tarixi,
- Sonuncu ultrasəs müayinəsinə görə hamiləliyin həftəsi (CRL-yə görə),
- Sonuncu ultrasəs müayinəsinə əsasən ölçülən NT,
- Döl sayı,
- İnsulin istifadə olunan şəkərli diabetin olması,
- Xəstənin və həkiminin adı və telefon nömrəsi
İş prinsipi: FIA
Nümunədən imtina səbəbləri: Həddindən artıq hemoliz, lipemiya, sarılıq və münasib olmayan sınaq şüşəsinə alınmış nümunələr
Referens: Nəticədə bildirilir
İstifadəsi: Trisomiya 21 üçün hamiləliyin erkən mərhələsində (11 həftə-13 həftə 6 gün) aparılan prenatal skrininq testdir. Ananın serumunda sərbəst β-hCG və PAPP-A konsentrasiyası ilə yüksək həssaslıqlı USM istifadə olunaraq ölçülən nuchal translucensy (NT-ənsə şəffaflığı) nəticəsi, hamiləliyin həftəsi, ananın yaşı və digər məlumatlarla kombinasiya edilərək kəmiyyətcə risk qiymətləndirilməsi aparılır. Bu, skrininq testi olduğundan, normal nəticələr dölün hər hansı bir qüsur daşımadığını birmənalı təsdiq etmir. Eyni zamanda anormal test nəticələrinin də dəqiqləşdirilməsi üçün genetik müayinələrə ehtiyac vardır
İKİNCİ TRİMESTER SKRİNİNQ TESTİ (ÜÇLÜ SKRİNİNQ TESTİ)
Sinonim: Triple test
Nümunə növü: Serum
Nümunə qabı: Qırmızı qapaqlı sınaq şüşəsi
Nümunə miqdarı: 500 μL
Testin tərkibi: AFP, hCG, uE3 təyini və kantitativ risk müəyyən etmə
Nümunənin alınma qaydası: Nümunə hamiləliyin 14-24 cü həftələrində alınmalıdır. Üçlü skrininq testindəki risk hesablanmalarında istifadə olunacaq məlumatların doğruluğu çox əhəmiyyətlidir. Risk hesablaması üçün lazım olam məlumatlar aşağıdakılardır:
- Doğum tarixi,
- Hamilə qaldığı vaxtdakı çəkisi,
- Son menstruasiya tarixi,
- Ən son olunan USM-in tarixi,
- Ən son olunan USM-ə görə hamiləliyin həftəsi (CRL-yə görə ),
- Ən son olunan USM-də ölçülən NT,
- Döl sayı,
- İnsulin istifadə olunan şəkərli diabetin olması,
- Ailədə NTD anamnezi
- Xəstənin və həkiminin adı və telefon nömrəsi
İş prinsipi: MEIA + FIA
Nümunədən imtina səbəbləri: Göstərilmiş hamiləlik həftələrinin xaricindəki və ya uyğun olmayan sınaq şüşəsinə alınmış nümunələr
Referens: NTD üçün 1/1000, Trisomiya 21 üçün 1/270 və Trisomiya 18 üçün 1/100-dən yüksək nəticələr riskli kimi qəbul edilir
İstifadəsi: Döldəki nevroloji defektlər, trisomiya 21 və trisomiya 18 üçün prenatal skrininq testdir. Döldəki nevroloji defektlər üçün AFP, trisomiya 21 və trisomiya 18 üçün AFP, uE3 və hCG-nin hamiləlik həftəsinə görə nəticələri, ananın yaşı ilə kombinasiya edilərək kəmiyyətcə risk təyini aparıla bilər. Bunun skrininq test olduğu unudulmamalıdır. Normal nəticələr dölün hər hansı defekt daşımadığı mənasına gəlmədiyi kimi, anormal nəticələrin də dəqiqləşdirilməsi üçün genetik müayinələrə ehtiyac vardır. Müayinə üçün 16-18-ci hamiləlik həftəsi idealdır, lakin 14-24-cü həftələrdə müayinə aparıla bilər
TRİPLE TEST (ÜÇLÜ SKRİNİNQ TESTİ)
Sinonim: Triple test
Nümunə növü: Serum
Nümunə qabı: Qırmızı qapaqlı sınaq şüşəsi
Nümunə miqdarı: 500 μL
Testin tərkibi: AFP, hCG, uE3 təyini və kantitativ risk müəyyən etmə
Nümunənin alınma qaydası: Nümunə hamiləliyin 14-24 cü həftələrində alınmalıdır. Üçlü skrininq testindəki risk hesablanmalarında istifadə olunacaq məlumatların doğruluğu çox əhəmiyyətlidir. Risk hesablaması üçün lazım olam məlumatlar aşağıdakılardır:
- Doğum tarixi,
- Hamilə qaldığı vaxtdakı çəkisi,
- Son menstruasiya tarixi,
- Ən son olunan USM-in tarixi,
- Ən son olunan USM-ə görə hamiləliyin həftəsi (CRL-yə görə ),
- Ən son olunan USM-də ölçülən NT,
- Döl sayı,
- İnsulin istifadə olunan şəkərli diabetin olması,
- Ailədə NTD anamnezi
- Xəstənin və həkiminin adı və telefon nömrəsi
İş prinsipi: MEIA + FIA
Nümunədən imtina səbəbləri: Göstərilmiş hamiləlik həftələrinin xaricindəki və ya uyğun olmayan sınaq şüşəsinə alınmış nümunələr
Referens: NTD üçün 1/1000, Trisomiya 21 üçün 1/270 və Trisomiya 18 üçün 1/100-dən yüksək nəticələr riskli kimi qəbul edilir
İstifadəsi: Döldəki nevroloji defektlər, trisomiya 21 və trisomiya 18 üçün prenatal skrininq testdir. Döldəki nevroloji defektlər üçün AFP, trisomiya 21 və trisomiya 18 üçün AFP, uE3 və hCG-nin hamiləlik həftəsinə görə nəticələri, ananın yaşı ilə kombinasiya edilərək kəmiyyətcə risk təyini aparıla bilər. Bunun skrininq test olduğu unudulmamalıdır. Normal nəticələr dölün hər hansı defekt daşımadığı mənasına gəlmədiyi kimi, anormal nəticələrin də dəqiqləşdirilməsi üçün genetik müayinələrə ehtiyac vardır. Müayinə üçün 16-18-ci hamiləlik həftəsi idealdır, lakin 14-24-cü həftələrdə müayinə aparıla bilər
ÜÇLÜ SKRİNİNQ TESTİ
Sinonim: Triple test
Nümunə növü: Serum
Nümunə qabı: Qırmızı qapaqlı sınaq şüşəsi
Nümunə miqdarı: 500 μL
Testin tərkibi: AFP, hCG, uE3 təyini və kantitativ risk müəyyən etmə
Nümunənin alınma qaydası: Nümunə hamiləliyin 14-24 cü həftələrində alınmalıdır. Üçlü skrininq testindəki risk hesablanmalarında istifadə olunacaq məlumatların doğruluğu çox əhəmiyyətlidir. Risk hesablaması üçün lazım olam məlumatlar aşağıdakılardır:
- Doğum tarixi,
- Hamilə qaldığı vaxtdakı çəkisi,
- Son menstruasiya tarixi,
- Ən son olunan USM-in tarixi,
- Ən son olunan USM-ə görə hamiləliyin həftəsi (CRL-yə görə ),
- Ən son olunan USM-də ölçülən NT,
- Döl sayı,
- İnsulin istifadə olunan şəkərli diabetin olması,
- Ailədə NTD anamnezi
- Xəstənin və həkiminin adı və telefon nömrəsi
İş prinsipi: MEIA + FIA
Nümunədən imtina səbəbləri: Göstərilmiş hamiləlik həftələrinin xaricindəki və ya uyğun olmayan sınaq şüşəsinə alınmış nümunələr
Referens: NTD üçün 1/1000, Trisomiya 21 üçün 1/270 və Trisomiya 18 üçün 1/100-dən yüksək nəticələr riskli kimi qəbul edilir
İstifadəsi: Döldəki nevroloji defektlər, trisomiya 21 və trisomiya 18 üçün prenatal skrininq testdir. Döldəki nevroloji defektlər üçün AFP, trisomiya 21 və trisomiya 18 üçün AFP, uE3 və hCG-nin hamiləlik həftəsinə görə nəticələri, ananın yaşı ilə kombinasiya edilərək kəmiyyətcə risk təyini aparıla bilər. Bunun skrininq test olduğu unudulmamalıdır. Normal nəticələr dölün hər hansı defekt daşımadığı mənasına gəlmədiyi kimi, anormal nəticələrin də dəqiqləşdirilməsi üçün genetik müayinələrə ehtiyac vardır. Müayinə üçün 16-18-ci hamiləlik həftəsi idealdır, lakin 14-24-cü həftələrdə müayinə aparıla bilər