İlk dəfə 1930-cu ildə kəskin xəstələrin qan zərdabında tapılan Streptococcus pneumoniae’nın hüceyrə divarı C-polisaxaridinə birləşən və orqanizmləri aqqlütinasiya edən maddə kimi təsvir olunmuşdur. Daha sonra C-reaktiv zülal ( CRP ) olaraq adlandırılmış və bir iltihab göstəricisi kimi istifadə olunmağa başlanılmışdır. Miokard infarktı, stres, travma, infeksiya, iltihab, cərrahi və ya neoplastik proliferasiyalardan sonra plazmada səviyyəsi 1000 dəfəyə qədər yüksələ bilən ən güclü kəskin faza zülallarından biridir.
CRP- nin ölçülməsi:
Müxtəlif xəstəliklərin skrininqi
Revmatiod artrit kimi iltihabi xəstəliyin aktivliyinin qiymətləndirilməsi,
Sistem qırmızı qurd eşənəyi, leykoz və ya cərrahi müdaxilələrdən sonra yaranan infeksiyanın müəyyən olunması
Böyrək transplantasiyası olunmuş xəstələrdə orqan rəddinin təqibi
Neonatal septisemiya
Meningitin araşdırılması üçün klinik cəhətdən çox vacibdir.
Yüksək həssaslığa malik CRP ( high sensitive CRP, hsCRP ) də koronar arteriya xəstəliyi və ateroskleroz üçün risk faktoru olaraq istifadə olunur.